سلمان خزایی، انسیه جنابی، قدرت الله روشنایی، سامره قلیچ خانی، لیلا خزایی،
دوره ۳۲، شماره ۱ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
سابقه و هدف: با توجه به روند روبهرشد میزان سزارین در سالهای گذشته در ایران، برنامهی ترویج زایمان طبیعی بهعنوان یکی از برنامههای طرح تحول نظام سلامت در سال ۱۳۹۳ به اجرا درآمد. در این پژوهش، روند تغییرات درصد زایمان سزارین به دنبال اجرای این برنامه در استان همدان ارزیابی شده است.
مواد و روشها: پژوهش حاضر با بهرهگیری از دادههای ثانویه بهصورت مطالعهای طولی با هدف بررسی روند تغییرات میزان زایمان سزارین در بازهی زمانی ۲۲ساله انجام شد. دادههای مورد نیاز این مطالعه شامل موارد زایمان انجامشده از فروردین ۱۳۷۷ تا اسفند ۱۳۹۸ بهتفکیک نوع زایمان بود. آنالیز آماری این مطالعه بهروش رگرسیون نقاط اتصال با استفاده از نرمافزار joinpoint صورت پذیرفت.
یافتهها: درصد زایمانهای سزارین در کل استان، در بازهی زمانی مورد مطالعه، همواره روند افزایشی داشته است و از حدود ۳۲ درصد در سال ۱۳۷۷، به حدود ۴۸ درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است. نتایج رگرسیون نقاط اتصال نشان داد که بهطور کلی، در استان همدان، سالانه، ۱,۹ درصد (فاصلهی اطمینان ۹۵ درصد: ۰,۷ تا ۳) افزایش سزارین در روند مشاهده میشود ( ۰,۰۵> P). این روند تغییرات نقاط شکستی دارد که هیچیک با زمان اجرای طرح تحول نظام سلامت منطبق نیست.
نتیجهگیری: بر اساس نتایج بهدستآمده، هرچند طرح تحول توانسته است شیب روبهافزایش درصد زایمانهای سزارین را کاهش دهد، این میزان تغییرات زیاد نبوده است و نتوانسته اهداف ازپیشتعیینشده در طرح تحول سلامت را محقق کند.