مقدمه و هدف : اسهال دومین بیماری شایع دوران کودکی و عامل مهم بیماری و مرگ و میر کودکان به ویژه در کشورهای جهان سوم می باشد. سالانه حدود 3/1 میلیارد مورد حمله بیماری و حدود 2/3 میلیون مورد مرگ در کودکان کمتر از 5 سال را سبب می گردد . طبق بررسی های انجام گرفته در ایران ، یک چهارم  از موارد مرگ و میر کودکان زیر 5 سال به اسهال مربوط است . نقش خانواده به خصوص مادر در ارتقای بهداشت و پیشگیری از این بیماری و مراقبت از بیمار دارای اهمیت حیاتی می باشد و میزان آگاهی و عملکرد او تاثیر مهم و بسزایی بر سلامت کودک دارد. این مطالعه به منظور تعیین میزان آگاهی و عملکرد مادران در رابطه با مراقبت از کودکان 5-0 ساله دچار اسهال حاد مراجعه کننده به درمانگاه مرکز آموزشی – درمانی قدس شهر قزوین طراحی گردید.

روش کار : این مطالعه توصیفی – مقطعی در طی ماههای تیر و مرداد سال 1384 بر روی 54 نفر از مادران کودکان 5-0 سال دچار بیماری اسهال حاد مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان قدس انجام شد. پرسش نامه ای مشتمل بر دو بخش از طریق مصاحبه با مادران تکمیل گردید : بخش اول شامل اطلاعات دمو گرافیک کودک و مادر و بخش دوم شامل 18 سؤال در رابطه با سنجش میزان آگاهی و عملکرد مادران در مراقبت از کودک دچار اسهال بود.  سپس اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSpssمورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.

یافته ها : یافته ها حاکی از آن بود که اکثریت واحدها ( 50% ) دارای میزان آگاهی در سطح متوسط و همچنین اکثریت ( 1/74%) دارای میزان عملکرد در سطح متوسط بودند. نتایج همچنین نشان داد که بین آگاهی و عملکرد مادران با میزان تحصیلات آنان ارتباط معنی داری وجود دارد ( به ترتیب 01/0 = P  و 03/0= (P. اما آگاهی و عملکرد با سایر موارد همانند آموزش قبلی ، وضعیت اشتغال و سن مادر رابطه معنی داری نداشتند و همچنین بین آگاهی و عملکرد ارتباط معنی داری وجود داشت ( 01/0 = P ).

نتیجه گیری : نتایج نشان می دهد که اکثریت مادران شرکت کننده در پژوهش دارای آگاهی و عملکرد در سطح متوسط می باشند و از سویی با توجه به عوارض خطیر ناشی از اسهال ، به نظر می رسد که آموزش به مادران از طریق مراکز بهداشتی و همچنین درمانی در رابطه با پیشگیری از عوارض اسهال و مراقبت از کودک دچار بیماری اسهال حاد ،دارای اهمیت بسزایی می باشد.